مسجد جامع عتیق واقع در شیراز می باشد و یکی از قدیمی ترین مساجد موجود در شهر شیراز می باشد. از نام های دیگر این مسجد می توان به مسجد آدینه و یا مسجد جمعه یاد کرد. این مسجد مربوط به دوران پس از اسلام و صفاریان می باشد که یکی از جاذبه های بسیار دیدنی شهر شیراز می باشد. گفته شده که این مکان عبادتگاه حافظ شیرازی نیز بوده است. این مسجد مانند دیگر مساجد موجود در شهر شیراز دارای معماری بی نظیری است که توجه هر گردشگر را به خود جلب می کند. اگر مسافر شهر شیراز هستید و قصد اقامت چند روزه در شیراز را دارید، بازدید از تخت جمشید، پاسارگاد، آرامگاه حافظ و سعدی و... را دارید این مکان تاریخی را نیز در برنامه خود بگنجانید.
تاریخچه مسجد جامع عتیق شیراز
با بررسی و کاوش باستان شناسان بر روی مسجد جامع عتیق شیراز مشخص گردیده که این مسجد، بر روی یک عبادتگاه قدیمی بنا گردیده است. طراحی این مسجد دقیقا از همان عبادتگاه نشات گرفته است که مربوط به دوران پیش از اسلام بوده است. پس از گسترش اسلام و گرویدن ایرانیان به دین اسلام در دوران صفاریان این بنا ساخته شد. این مسجد در سال 281 هجری قمری به دستور یعقوب لیث صفاری که دومین فرمانروای حکومت صفاریان بود، بر روی عبادتگاه یا آتشکده قدیمی بنا نهاده شد. مسجد جامع عتیق از همان ابتدا تبدیل به پایگاهی برای مسلمانان شد که در این محل کارهای مختلفی انجام می دادند. این محل علاوه بر نماز خواندن و عبادت کردن محلی برای تحریر قرآن و مطالعه و تفسیر آن نیز بود و افرادی نظیر حافظ را در خود پرورش داد.
مسجد جامع عتیق
مرمت های مسجد جامع عتیق شیراز
این مسجد در طول تاریخ بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت که علت این امر اهمیت این مسجد بوده است. در قرن ششم هجری و در زمان اتابکان فارس این بنا مورد مرمت قرار گرفت و افراد زیادی را به سمت خود جلب کرد. در زمان تیموریان و همزمان با حکومت سلطان ابراهیم میرزا که بزرگترین پادشاه تیموریان بود نیز این مسجد مرمت گردید. در زمان صفویان نیز این مسجد بارها بازسازی گردید و مورد توجه افراد و فرمانروایان قرار گرفت. در آخرین بازسازی که مربوط به سال 1315 هجری شمسی است مردم و اداره باستان شناسی اقدام به این کار نمودند.
معماری مسجد جامع عتیق
معماری مسجد جامع عتیق در دوره های مختلف دستخوش تغییراتی گردید و طراحی و نقوش تازه و حتی بنای تازه در آن ایجاد شد. جای جای مسجد عتیق را با کاشی کاری، سنگ بری، مقرنس کاری و گچ بری تزیین کرده اند که با دیدن آن به وجد خواهید آمد. تمام دیوار های این مسجد به صورت جزء به جزء تزیین شده اند و معماری و هنر ایرانی را به نمایش گذاشته اند. این بنا دارای شش در ورودی می باشد که هر کدام از این در ها به قسمتی از شهر راه دارد، تا همه مردم بتوانند به راحتی وارد صحن مسجد شوند. این مسجد دارای حیاطی زیبا و دل انگیز است که با سنگ های مرمر سنگ فرش شده اند.
دارالمصحف یا خدایخانه در حیاط مسجد می باشد که در سال 752 توسط شاه اسحاق بنا گردید. از خدایخانه برای تلاوت و کتابت قرآن کریم استفاده می کردند. سازه خدایخانه از جنس گچ و سنگ می باشد که مقاومت و استحکام بسیار بالایی دارد. این بنا با پلان چهار ضلعی با بلندی 12 متر و عرض 10 متر می باشد که گرداگرد آن را ستون های سنگی بزرگی احاطه کرده است. در بخش بالایی بنا، یک کتیبه قدیمی وجود دارد که یادگار پیر یحیی جمالی صوفی است که از خوشنویس های قرن هشتم هجری شمسی بوده است. آیات قرآن با خط ثلث بر روی کاشی های آبی بسیار زیبا و چشم نواز می باشد.
در ضلع جنوبی این مسجد دیواری با یک تک پیک یا سرو وجود دارد که به آن دیوار ندبه می گویند. عده ای بر این باورند که مرکب آسمانی در شب عروج پیامبر از این محل حرکت کرده است. در ضلع شمالی طاق بلندی پوشیده از مقرنس ها و آجر کاری های بسیار شکیل می باشد که به طاق مروارید مشهور می باشد. مسجد عتیق چهار شبستان دارد که برای دیدن شبستان اصلی این مسجد باید به ضلع غربی حیاط مراجعه بفرمایید. مسجد جامع عتیق شیراز دارای سه محراب می باشد که محراب اصلی از جنس سنگ مرمر و آهن می باشد. این محراب به وسیله کاشی کاری و کتیبه های بسیار نفیس مزین گردیده است. بر روی این کاشی احادیثی از پیامبر با خط ثلث و نسخ نوشته شده است.
مسجد عتیق شیراز کجاست؟
مسیر دسترسی به مسجد عتیق بسیار راحت می باشد. شیراز شهری است که پر از شاهکار های تاریخی و هنری است که هر فرد با دیدن آن دچار هیجان خواهد شد. مسجد جامع عتیق در ضلع جنوب شرقی شاهچراغ واقع گردیده است. اگر با اتومبیل شخصی به این مکان بروید می توانید از پارکینگ های اطراف حرم شاهچراغ استفاده نمایید. در صورتی که با وسایل حمل و نقل عمومی، قصد عزیمت به این مکان را دارید باید از اتوبوس های خیابان لطفعلی خان زند و زینبیه و چهار راه مشیر استفاده نمایید. نزدیک ترین ایستگاه مترو به این مکان تاریخی ایستگاه زندیه است که می توانید از این ایستگاه به مسجد، دسترسی خوبی داشته باشید.
ساعت بازدید از مسجد چه وقت است؟
زمان بازدید از اماکن تاریخی در شیراز در ساعت های بسیار مناسبی می باشد. زمان بازدید از مسجد جامع عتیق شیراز همه روزه از ساعت 9 صبح تا 8 شب می باشد. بازدید کنندگان می توانند در این ساعت ها به این مکان تاریخی و جذاب مراجعه کرده و از دیدن معماری و هنر ایرانی لذت ببرند. بازدید از این مسجد کاملا رایگان می باشد. دیدن از این بنای با شکوه در کنار آب و هوای دل انگیز و بهاری شیراز بسیار فرح بخش می باشد.
کلام پایانی
اگر در روزهای آینده قصد مسافرت به شهر تاریخی و زیبای شیراز را دارید مسجد جامع عتیق شیراز را فراموش نکنید. این مسجد در نزدیکی شاهچراغ است که می توانید همزمان با زیارت این مکان مقدس به بازدید این بنای تاریخی نیز بپردازید. با دیدن شکوه و جلوه بی بدیل این مکان های تاریخی به عظمت معماری و هنر پیشینیان پی می بریم.
اجاره منزل و اپارتمان مبله در شیراز